Κάθε χρόνο γιορτάζουμε στις 28 Ιουλίου την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας. Η συγκεκριμένη εορτή καθιερώθηκε το 2004 από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και στόχο έχει την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την Ηπατίτιδα τύπου C που μαστίζει την Δημόσια Υγεία.

Το ήπαρ (συκώτι) είναι ένα ζωτικό όργανο που βρίσκεται στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιακής χώρας. Έχει πολλές λειτουργίες και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό, στη σύνθεση παραγόντων πήξης του αίματος για τον έλεγχο αιμορραγιών, στην παραγωγή ουσιών απαραίτητων στη μάχη κατά των λοιμώξεων καθώς και στην απομάκρυνση τοξικών ουσιών και φαρμάκων από τον οργανισμό. Εάν το ήπαρ προσβληθεί από ιούς ή υποστεί βλάβη από άλλα αίτια όπως τοξίνες, φάρμακα, αλκοόλ, αναπτύσσεται φλεγμονή (ερεθισμός) και νέκρωση, κατάσταση η οποία ονομάζεται ηπατίτιδα.

Οι πιο γνωστοί ιοί ηπατίτιδας, είναι οι Α, Β, C, D και Ε. Εκτός από τους παραπάνω ιούς ηπατίτιδας υπάρχουν και κάποιοι άλλοι ιοί που δεν προσβάλλουν αποκλειστικά το ήπαρ, αλλά μπορεί να προκαλέσουν ηπατίτιδα ταυτόχρονα με προσβολή και άλλων οργάνων του ανθρώπου και χαρακτηρίζονται ως ηπατοτρόποι ιοί.

Στην χώρα μας τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι :

• 000 Έλληνες πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα.
• οι 000 είναι φορείς της ηπατίτιδας Β
• 000 είναι φορείς της ηπατίτιδας C.
• 116 τσιγγάνοι κυρίως πάσχουν από ηπατίτιδα A

 

Ο ιός της ηπατίτιδας Β μεταδίδεται :

• με τη σεξουαλική επαφή,
• παρεντερικά
• από μητέρα στο παιδί κατά την κύηση ή τον τοκετό(κάθετη μετάδοση)

Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται :

• κυρίως με την παρεντερική επαφή
• σπανιότερα με τη σεξουαλική επαφή
• επίσης σπάνια με κάθετη μετάδοση από μητέρα σε παιδί.

Σε αντίθεση με την ηπατίτιδα Β, όπου μόνο το 5% μεταπίπτει σε χρόνια ηπατίτιδα, η τύπου C εξελίσσεται σε ποσοστό 80%. Η χρόνια ηπατίτιδα C είναι μια σοβαρή νόσος, που μπορεί να εξελιχθεί σε κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος.

Τα κύρια συμπτώματα  της οξείας ηπατίτιδας είναι:

• έντονη αδυναμία, καταβολή
• ανορεξία
• ναυτία, έμετοι, διάρροιες
• μυαλγίες
• αίσθημα βάρους στο δεξιό άνω τμήμα της κοιλιάς
• αρθραλγίες, πονοκέφαλος
• πυρετός
• αποστροφή στο κάπνισμα

Επίσης κάποιοι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν:

• ίκτερο (κιτρινίζουν)
• σκοτεινόχρωμα ούρα (σαν κονιάκ)
• αποχρωματισμό κοπράνων (σα στόκος)

Μερικές φορές δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα ή είναι πολύ ήπια.

Χρόνια ιογενής ηπατίτιδα προκαλείται από τους ιούς της ηπατίτιδας Β, C και D κι αναπτύσσεται στους ασθενείς που το αμυντικό τους σύστημα δεν κατορθώνει να αποβάλλει τον ιό. Στους ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα, παρά την έλλειψη συμπτωμάτων πολλές φορές, η ύπαρξη του ιού εξακολουθεί να προκαλεί ερεθισμό και να καταστρέφει το ήπαρ. Αποτέλεσμα αυτού είναι η ανάπτυξη ινώδους ιστού (ουλή) μέσα στο ήπαρ. Εάν τα τρία τέταρτα του ήπατος μετατραπούν σε ινώδη ιστό, το ήπαρ δεν είναι πια σε θέση να λειτουργήσει σωστά, κατάσταση που ονομάζεται κίρρωση. Οι ασθενείς με κίρρωση μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί στα πρώτα στάδια της κίρρωσης, αλλά καθώς η ηπατική νόσος προοδευτικά επιβαρύνεται μπορεί να εμφανισθεί :

• ασκίτης (υγρό στην κοιλιά),
• αιμορραγία από φλέβες του οισοφάγου (κιρσοί),
• εγκεφαλοπάθεια (αλλαγή της διανοητικής κατάστασης και συμπεριφοράς) ή ίκτερος. Όλοι οι ασθενείς με κίρρωση έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του ήπατος.

Υπάρχουν δύο ειδών αιματολογικές εξετάσεις για την ηπατίτιδα :

• μη ειδικές εξετάσεις που αφορούν τη λειτουργία του ήπατος όπως :

ανεύρεση αυξημένης τιμής ενζύμων (αμινοτρανσφεράσες ή τρανσαμινάσες), που σε περίπτωση βλάβης του ήπατος απελευθερώνονται σε μεγάλες ποσότητες στην κυκλοφορία του αίματος, οδηγώντας σε σημαντική αύξηση των τιμών τους (έως και μεγαλύτερες του δεκαπλάσιου του φυσιολογικού σε οξεία ηπατίτιδα)

ανεύρεση αυξημένης τιμής χολερυθρίνης, που δίνει την χαρακτηριστική κίτρινη χροιά στα μάτια και στο δέρμα (ίκτερος)

Η ανεύρεση αυξημένων τρανσαμινασών ή χολερυθρίνης, δε σημαίνει υποχρεωτικά ιογενή ηπατίτιδα και συχνά ο ασθενής χρειάζεται να υποβληθεί σε σειρά εργαστηριακών εξετάσεων για τη διερεύνηση του αιτίου της ηπατικής βλάβης

• ειδικές εξετάσεις που αφορούν στην ανίχνευση των ιών:

οι εξετάσεις αυτές ανιχνεύουν είτε ειδικά τμήματα των ιών (αντιγόνα), είτε αντισώματα έναντι αυτών, που παράγει ο οργανισμός σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης της λοίμωξης

Αξίζει να σημειωθεί πως μπορείτε να εμβολιασθείτε για την ηπατίτιδα Α και Β, αλλά δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της ηπατίτιδας C.

Η ηπατίτιδα C είναι σήμερα πλέον ιάσιμη  με δισκία ομπιτασβίρης-παριταπρεβίρης-ριτοναβίρης και δισκία ντασαμπουβίρης. Το 95% των περιπτώσεων εξαλείφει πλήρων τον ιό.